HET WEER, NADER VERKLAARD
de (oudere) verhalen zijn soms niet meer helemaal up to
date, onze excusses daarvoor, red.

Temperatuurschalen

In Nederland en de meeste andere landen in de
wereld wordt de temperatuur vermeld in graden Celsius.
Dat geldt ook voor de temperatuurvermeldingen op
Teletekst. In Engeland en de Verenigde Staten wordt de
temperatuur ook opgegeven in graden Fahrenheit, een
schaal die we ook in ons land nog wel op thermometers
tegenkomen. De thermometer is eind 16e eeuw in Italië
uitgevonden door Galilei. Het duurde ruim een eeuw
voordat een goede schaalverdeling werd ingevoerd.
De thermometers waren eerst gevuld met water en later
met alcohol. Betrouwbaar waren die primitieve
thermometers, ook wel thermoscopen genoemd, niet.
Gabriel Fahrenheit (16 mei 1686-1736) maakte indertijd
in Amsterdam de eerste betrouwbare thermometers ter
wereld. Hij gebruikte als eerste kwik en de glazen buis
sloot hij aan de bovenkant af, zodat zijn thermometer niet
reageerde op luchtdrukveranderingen. Getallen met een
minteken waren in zijn tijd ongebruikelijk en daarom zette
hij 0 graden bij de laagste temperatuur in een mengsel
van ijs, zout en salmiak. Bij de gemiddelde lichaams-
temperatuur van een mens zette hij 100 graden.
De Zweedse natuurkundige Anders Celsius (1701-1741)
zette op zijn thermometer 0 graden bij het kookpunt en
100 graden bij het vriespunt van water. Zijn opvolger, de
Zweedse astronoom Strömer, draaide de getallen om
en plaatste 0 graden bij het vriespunt en 100 graden het
kookpunt van water.

Om verwarring te voorkomen is men die verdeling de
schaal van Celsius blijven noemen. In de wetenschap
wordt ook gerekend met de schaal van de Britse natuur-
kundige Kelvin (1824-1907). Hij plaatste 0 graden bij het
absolute nulpunt, vergelijkbaar met -273 graden Celsius.
In de 18de eeuw bestonden er tientallen verschillende
schaalverdelingen voor de temperatuur, maar alleen
Celsius, Fahrenheit en Kelvin hebben het overleefd.
Om Fahrenheit in Celsius om te rekenen, moet men
32 graden aftrekken van het aantal graden Fahrenheit;
dat getal vermenigvuldigen met vijf en de uitkomst
vervolgens delen door negen. Een temperatuur van
59 graden Fahrenheit komt dus overeen met 15 graden
Celsius (voor een eenvoudig schema zie bij "tabel
Celsius - Fahrenheit".

Zie hier bij: Schaal van Beaufort (windkracht 0-12) en
omrekentabel graden Celsius / Fahrenheit.

In de weerstaatjes op internet en op Teletekst worden de
minimumtemperaturen gegeven over de periode van 20
tot 8 uur zodat die waarden steeds gelden voor de afge-
lopen nacht. Voor de statistiek bepaalt het KNMI de uiter-
ste waarden van de temperatuur van een dag volgens
internationale afspraken over het etmaal 0 tot 24 uur
universal Time. Dat komt bij ons overeen met 's nachts
2 uur zomertijd en 1 uur wintertijd.