HET WEER, NADER VERKLAARD
de (oudere) verhalen zijn soms niet meer helemaal up to
date, onze excusses daarvoor, red.

De jaren van de 20ste en 21ste eeuw

De jaargemiddelde temperatuur bedraagt in ons
land normaal 9.8 graden. Dat langjarig gemiddelde
is bepaald over het meest recente tijdvak van 30 jaar,
1991-2020 (eventueel aanklikken: Gemiddelde: temp/
neerslag - maand/seizoen/jaar - per 30 jr. vanaf 1961)
overzichten gemiddelde temperatuur). In de 19e eeuw
en over de eerste dertig jaar van de 20e eeuw was de
jaartemperatuur in De Bilt 9.0 graden, over 1931-1960
en 1961-1990 was dat 9.4 graden. In de 20e eeuw is
de temperatuur dus gestegen en die temperatuur-
stijging is de laatste jaren doorgegaan. Vooral in de
jaren tachtig werd het warmer en de jaren negentig
waren veruit de warmste van de eeuw. Gemiddeld over
de laatste 10 jaar komen we op 10.7 graden uit.
Van de twaalf warmste jaren van de 20e eeuw, met
gemiddeld meer dan 10.0 graden, nemen de jaren
tachtig er vier voor hun rekening en de jaren negentig
zeven. Alle jaren van de 21e eeuw zijn inmiddels een
stuk warmer geweest dan 10 graden. Veruit het
warmst was 2006 en 2007 met 11.2 graden gevolgd
door 1990, 1999 en 2000, met een gemiddelde van
10.9 graden. Het koudste jaar was 1963 met
7.8 graden, gevolgd door 1940, 1962 en 1919 met 8.1.
In 1962 waren vooral voorjaar en zomer koud, terwijl
1963 de strengste winter van de eeuw opleverde.
De koudste tien jaren dateren alle van voor 1964.

Ook het droogste jaar is lang geleden: in 1921 viel er
in De Bilt 387 mm. tegen 803 normaal. Op de 2de
plaats staat 1933 (511 mm.) gevolgd door 1959
(536 mm.). In die jaren waren de waterstanden in de
rivieren bijzonder laag. Problemen door droogte waren
er ook in 1976, toen vooral het voorjaar en de zomer
extreem droog waren. Met totaal 536 mm. bezet 1976
de vierde plaats bij de droogste van de eeuw.
Heel anders dan in 1998 toen het KNMI 1240 mm. in
de regenmeter kreeg. Daarmee werden de eerdere
recordjaren (1966 met 1148 mm. en 1965 met
1152 mm.) ruimschoots overtroffen. Het jaar 1966
staat met 1319 uur zon tegen 1477 normaal ook bij de
somberste tien. Nog veel somberder was het in 1988
met 1218 uur zon het minst zonnige jaar. Drie jaren uit
de jaren tachtig horen bij de somberste:naast 1988
staan ook 1981 (1309 uur) en 1987 (1308 uur) op die
lijst. De zomer van 2018 was de warmste zomer in
ruim drie eeuwen. De gemiddelde temperatuur was
18.9°C tegen 17.0°C normaal. De vorige warmste
zomers zijn 2003 met een gemiddelde temperatuur
van 18.6°C en 1826 met een gemiddelde zomer-
temperatuur van ongeveer 18.7°C. Daarna volgen
1959 (1986 uur), 1947 (1882 uur) en 1949 (1829 uur).
De zonnige zomers van 1976 en 1995 brachten deze
jaren met 1814 uur zon op de vijfde plaats.